Brezilya’da ‘darbe girişimi’ soruşturmasında pasaportuna el konulan eski devlet başkanı Jair Bolsonaro’nun, iki yardımcısının şubat ayında gözaltına alındığı dönemde iki geceyi Macaristan Büyükelçiliği’nde geçirdiği ortaya çıktı. Brezilya Dışişleri Bakanlığı, durumla ilgili açıklama talep etmek için Macar büyükelçiyi çağırdı.
The Guardian gazetesinin aktardığına göre, Bakanlık, Bolsonaro’nun neden iki gecesini Brasilia’daki Macaristan Büyükelçiliği’nde ‘saklanarak’ geçirdiğini açıklığa kavuşturması için Macaristan’ın Brezilya Büyükelçisi’ni bakanlığa çağırırken, söz konusu durumun Bolsonaro’nun pasaportuna el konulmasından günler sonra yaşandığı ifade edildi.
NYT: BOLSONARO, ORBAN’LA DOSTLUĞUNU ÇIKARI İÇİN KULLANMAK İSTEDİ
ABD’nin The New York Times gazetesinin paylaştığı video görüntülerinde, Bolsonaro’ya yakın iki ismin ‘Brezilya hükümetini devirme teşebbüsü’ iddiasıyla gözaltına alındıktan dört sonra, aynı soruşturma kapsamında yargılanan Bolsonaro’nun büyükelçiliğe geldiği görülüyordu. Büyükelçilik, Brezilya Devlet Başkanlığı Sarayı’na da yakın mesafe yer alıyor.
Gazete, konuya ilişkin değerlendirmesinde, ‘Bolsonaro’nun büyükelçilikte kalmasının, kendisi gibi aşırı sağcı bir lider olan Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile olan dostluğunu çıkarı için kullanma çabasına’ işaret ettiğini yazdı. Bolsonaro’nun ‘Brezilya hukuk sisteminden kaçma teşebbüsünde bulunduğu’ da NYT’nin yorumunda yer aldı.
BOLSONARO, BÜYÜKELÇİLİKTE OLDUĞUNU KABUL ETTİ
Öte yandan, Bolsonaro da 26 Mart Salı günü Brezilya’nın Metrópoles internet sitesine yaptığı açıklamada, “Büyükelçilikte olduğumu inkar etmeyeceğim” diyerek şu ifadeleri kullandı: “Daha başka nerede olduğumu söylemeyeceğim. Dünya çapında, bazı devlet başkanlarından oluşan yakın bir arkadaş çevrem var. Endişeliler. Ülkemizin çıkarına olan konular hakkında onlarla konuşuyorum. Nokta. Gerisi, spekülasyon.”
Jair Bolsonaro’nun avukatları ise konuya ilişkin açıklamalarında, eski devlet başkanının ‘dost bir ülkenin yetkilileri ile iletişim içinde olmak üzere’ büyükelçilikte olduğunu savundu. Avukatlar, bu açıklamaya getirilecek alternatif yorumların ‘gerçeklerle hiçbir bağlantısı olmayan bir kurgu’ teşkil edeceğini ve ‘yalan haber’ olacağını iddia etti.
ORBAN’DAN DESTEK PAYLAŞIMI: ‘SAVAŞMAYA DEVAM EDİN, SAYIN BAŞKAN’
Bolsonaro, 8 Şubat 2024 tarihinde , 8 Ocak 2023’teki ‘darbe girişimine’ ilişkin açılan federal polis soruşturması kapsamında pasaportunu yetkililere teslim etmişti. İki yardımcısı Marcelo Costa Câmara ve Filipe Martins de bu dönemde gözaltına alınmıştı.
Bolsonaro yönetimindeki isimlerin adreslerinde arama yapıldığı gece, Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Bolsonaro’nun elini sıkarken görüldüğü bir fotoğrafını sosyal medya platformu X (eski adıyla Twitter) üzerinden paylaşmıştı. Orban, mesajında ayrıca, “Dürüst bir vatansever. Savaşmaya devam edin sayın başkan” ifadelerini kullanmıştı.
BOLSONARO’YU BÜYÜKELÇİ KARŞILADI
Bundan dört gün sonra, 12 Şubat’ta yerel saatle 21.34’te Brezilya’daki Macaristan Büyükelçiliği önünde siyah bir araç belirdi. NYT’nin paylaştığı görüntülere göre, üç dakika sonra Büyükelçi Miklós Halmai gelerek ziyaretçisi Jair Bolsonaro’yu içeri aldı. Haberlere göre, Bolsonaro, 14 Şubat’ta öğle saatlerine kadar Macaristan Büyükelçiliği’nde kaldı. Ardından, 14 Şubat’ta Büyükelçi Halmai, eski devlet başkanını yolcu etti.
Bolsonaro, neden büyükelçiliğe gittiğini açıklamazken, daha önce yaptığı açıklamalarda, Bolivya’nın eski devlet başkanı Jeanine Áñez’le ‘aynı kaderi paylaşmak istemediğini’ söylemişti. Áñez, 2019 yılında eski başkan Evo Morales’in devrildiği ve kendisinin göreve geldiği darbeye yardım ettiği iddiasıyla 2022’de 10 yıl hapis cezası almıştı.
Polis, Luiz Inácio Lula da Silva’ya karşı seçim kaybeden Bolsonaro’yu söz konusu başarısız darbe girişimine liderlik etmekle suçluyor. Bolsonaro operasyonun siyasi amaçlı olduğunu söylüyor. Gözaltına alınan politikacıların Ekim 2022’deki seçim yenilgisinin ardından Bolsonaro’yu iktidarda tutmak için komplo kurduklarından şüpheleniliyor.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
